Nên dù muốn hay không, các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gỗ cần phải nhanh chóng thích ứng, chuyển đổi và khắc phục các các điểm khó để chuyển đổi xanh và phù hợp với luật pháp, qui định của các thị trường như Mỹ, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, đây là những thị trường sẽ dần có các hành động kiểm soát, đánh giá hàm lượng carbon trong các sản phẩm gỗ nhập khẩu.

Sản xuất xanh, chuỗi cung ứng xanh là một trong những hoạt động của doanh nghiệp để đảm bảo phát triển kinh doanh bền vững. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, hiện nay các doanh nghiệp chế biến gỗ chưa triệt để theo đuổi sản xuất xanh.

Theo ông Nguyễn Quang Bảo, cục trưởng Cục lâm nghiệp, hiện nay vẫn còn doanh nghiệp chưa nhận ra tầm quan trọng của các tiêu chí xanh trong chế biến, xuất khẩu gỗ nên còn chậm chuyển đổi để phù hợp với yêu cầu của thị trường.

Nguyên nhân là đa số doanh nghiệp vẫn chưa nhận ra sự quan trọng của việc chuyển sang sản xuất xanh để phát triển bền vững, chưa sẵn lòng thay đổi. Ngành gỗ hiện nay vẫn chưa chịu nhiều áp lực từ việc giảm phát thải carbon, nhưng trong tương lai đây là qui tắc sẽ phải tuân thủ.

Vì thế, Ngay từ bây giờ, các doanh nghiệp gỗ cần phải thay đổi cách làm truyền thống theo hướng giảm phát thải, xanh hóa chuỗi cung ứng hiện tại, và nhận thức đây là cơ hội để chuyển đổi sản xuất chứ không phải là khó khăn hoặc bị động với phương pháp sản xuất hiện tại. Bởi như đã nói ở trên, các thị trường lớn là EU và Mỹ thời gian tới sẽ kiểm soát đánh giá hàm lượng carbon trong sản phẩm nhập khẩu.

Nhưng vấn đề là ngay cả khi các doanh nghiệp gỗ sẵn sàng chuyển đổi xanh thì họ cũng chưa nhận được những hướng dẫn cụ thể về công nghệ chế biến lâm sản phát thải khí nhà kính bao nhiêu là xanh, hướng dẫn đo lượng khí nhà kính phát thải.

Đồng thời, việc chuyển đổi sang sản xuất xanh tạo ra một cuộc cách mạng thật sự, dù nó sẽ làm tăng phí sản xuất để chuyển đổi sang công nghệ sản xuất xanh, chuyển đổi sang sử dụng nguyên liệu, nhiên liệu, điện xanh, thay đổi quy trình quản lý, vận hành doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi xanh.

Nhưng việc cách mạng hóa sản xuất được nhấn mạnh đến kết quả đạt được, đó là các doanh nghiệp chế biến gỗ sẽ có những lợi thế rõ rệt trong cạnh tranh toàn cầu. Bởi vì, xu hướng chung hiện nay là người tiêu dùng ngày càng chú trọng đến sản phẩm xanh, sản phẩm không làm suy thoái, mất rừng, không phát thải khí nhà kính trong quá trình sản xuất. 

Do đó, các doanh nghiệp chế biến lâm sản đạt mục tiêu sản xuất xanh, chuỗi cung ứng xanh sẽ tạo được niềm tin, uy tín đối với khách hàng. Trong thời gian tới, Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon được triển khai thực hiện tại các thị trường xuất khẩu lâm sản chính của Việt Nam như EU, Mỹ, Nhật Bản. Các sản phẩm đạt được mục tiêu sản xuất xanh, chuỗi sản xuất xanh sẽ không phải đóng phí phát thải khí nhà kính, chi phí này thường sẽ cao hơn so với việc chuyển đổi sản xuất xanh.

Vì vậy, thay vì chờ đợi, các doanh nghiệp chế biến gỗ Việt Nam nên nhanh chóng bắt nhịp xu hướng để nắm chắc những lợi thế cạnh tranh trong tương lai.

Vũ Huy